CORONAVIRUS (COVID-19) RESOURCE CENTER Read More

Zaburzenia lękowe u dorosłych

Na czym polegają zaburzenia lękowe?

Większość ludzi odczuwa czasami niepokój, a uczucie lęku jest normalną częścią życia. Jednak osoba, która odczuwa lęk zbyt często, zbyt mocno i za długo może cierpieć na zaburzenie emocjonalne zwane zaburzeniem lękowym. Zaburzenia lękowe są chorobą psychiczną, która może przepełnić życie ludzi przytłaczającym zmartwieniem, obawą lub napięciem oraz strachem, który jest chroniczny, stały i który – o ile nie leczony - może stopniowo ulegać pogorszeniu.

Dla niektórych ludzi zaburzenia lękowe mogą stać się tak bardzo przytłaczające, że zaczną oni odczuwać trudności w funkcjonowaniu w domu, pracy lub szkole. Zaburzenia lękowe są najczęściej występującą formą choroby psychicznej – cierpi na nie około 19 milionów dorosłych Amerykanów.

Zaburzenia lękowe są uleczalne! Skuteczne leczenie powinno rozpocząć się od uzyskania trafnej diagnozy zaburzenia lękowego. Oprócz ewaluacji przez specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego, na ogół niezbędne jest zbadanie przez lekarza, aby móc wykluczyć potencjalne przyczyny objawów związane ze zdrowiem fizycznym.

Jakie są najczęstsze rodzaje zaburzeń lękowych?

1. Uogólnione zaburzenia lękowe

Osoby cierpiące na tego rodzaju zaburzenia nadmiernie martwią się o rodzinę, zdrowie, pracę lub inne rzeczy nawet wówczas, gdy specjalnie nie ma ku temu powodu. Mogą wykazywać następujące objawy:

  • trudności w kontrolowaniu zmartwień 
  • uczucie lęku i drażliwości
  • dolegliwości fizyczne, łącznie z bólami głowy lub innymi bólami ciała bez wyraźnej przyczyny
  • zakłócenia snu i szybkie męczenie się

2. Zespół lęku napadowego

Zaburzenie to charakteryzuje się napadami lęku, które zwykle trwają tylko przez kilka minut. Napad zaczyna się niespodziewanie, w postaci intensywnego i przytłaczającego przerażenia bez wyraźnego powodu, któremu towarzyszą niektóre z poniższych objawów:

  • pocenie się, przyspieszone bicie serca, drżenie
  • brak tchu, ucisk w klatce piersiowej, zawroty głowy
  • strach przed śmiercią, zwariowaniem lub utratą kontroli
  • unikanie wszelkich miejsc lub sytuacji związanych z napadami lęku
  • Agorafobia – intensywny strach przed przebywaniem w miejscu publicznym

3. Fobie

Ludzie, którzy cierpią na to zaburzenie odczuwają przerażenie, panikę i chęć unikania, gdy napotykają przedmiot lub sytuację, których się obawiają. Często unikają oni rzeczy, które ten strach wywołują, co może kolidować z ich pracą, życiem rodzinnym i towarzyskim.
Do częstych rodzajów fobii należą:

  • Fobia społeczna – głęboki strach przed upokorzeniem na oczach innych
  • Fobia specyficzna – głęboki strach przed konkretnymi przedmiotami lub sytuacjami, jak np. windy lub przechodzenie przez mosty.

4. Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne

Ludzie cierpiący na zaburzenia obsesyjno-kompulsywne doznają powtarzających się natręctw (tj. natrętnych myśli), które powodują cierpienie i ogromny lęk. Aby zmniejszyć ten niepokój, często wykonują oni powtarzające się czynności (wewnętrzny przymus) takie, jak nadmierne mycie rąk lub sprawdzanie konkretnych przedmiotów. Ludzie cierpiący na zaburzenia obsesyjno-kompulsywne zazwyczaj zdają sobie sprawę, że te natręctwa są nieuzasadnione, jednak czują się zbyt bezsilni, aby je powstrzymać.   

5. Nerwica pourazowa 

Zaburzenie to występuje u osób, które przeżyły ogromny uraz psychiczny taki, jak: klęska żywiołowa, wojna, tortury, napad fizyczny lub gwałt. Ludzie ci wciąż na nowo doświadczają urazu psychicznego poprzez powtarzające się koszmary nocne lub wspomnienia tego zdarzenia, migawki  z przeszłości, a także ogromne emocjonalne, psychiczne i fizyczne cierpienie w sytuacjach, które przypominają im o przebytym urazie psychicznym.  Mogą oni czuć się odrętwiali, obojętni, nerwowi i pełni rezerwy. Często mają problemy ze snem. 

Jakie są przyczyny zaburzeń lękowych?

Dokładna przyczyna większości zaburzeń psychicznych nie jest w pełni zrozumiała. Ogólnie, zaburzenia psychiczne wynikają z połączenia czynników genetycznych, innych czynników biologicznych, a także czynników związanych ze środowiskiem.

Nierzadko zaburzenia lękowe są chorobą rodzinną, zwłaszcza w przypadku zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. 

Na czym polega leczenie zaburzeń lękowych?

Zaburzenia lękowe mogą być leczone za pomocą terapii, leków lub obu tych sposobów. Do dwóch rodzajów terapii, które przynoszą dobre wyniki należą: terapia behawioralna, która zajmuje się zmianą zachowania oraz terapia kognitywna, która ma za zadanie nauczyć chorych rozumieć i zmieniać swój sposób myślenia tak, aby mogli oni inaczej reagować w sytuacjach, które wprawiają ich w stan lęku. Leki także mogą zmniejszyć objawy zaburzeń lękowych.

Gdzie mogę uzyskać pomoc?

Jeżeli Ty lub członek Twojej rodziny wykazuje niektóre z powyżej wymienionych objawów zaburzeń lękowych, należy zwrócić się do swojego lekarza rodzinnego i poprosić o przeprowadzenie odpowiedniej ewaluacji w zakresie zdrowia psychicznego oraz przepisanie leczenia.

Wydział Spraw Zdrowia Psychicznego i Uzależnień (Department of Mental Health & Addiction Services - DMHAS) jest agencją stanową, która zajmuje się zarządzaniem usługami w zakresie leczenia zdrowia psychicznego, a także usługami w zakresie zapobiegania uzależnieniom i ich leczenia. Usługi w zakresie zapobiegania uzależnieniom adresowane są do osób we wszystkich grupach wiekowych. W przypadku leczenia zarówno zdrowia psychicznego, jak i uzależnień, Wydział skupia się na pomocy dla osób powyżej 18 roku życia, którym brakuje środków na opłacenie takiej opieki. Wydział Spraw Zdrowia Psychicznego i Uzależnień (DMHAS) prowadzi swoją działalność zgodnie z przekonaniem, że większość ludzi, których dotykają choroby psychiczne i zaburzenia związane z używaniem środków odurzających, powinna uzyskać pomoc w swoich społecznościach lokalnych.

Dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia otrzymują opiekę za pośrednictwem Wydziału Spraw Dzieci i Rodzin (Department of Children and Families -DCF). Wydział ten oferuje usługi dla dzieci, młodzieży i ich rodzin w zakresie ochrony dziecka, zdrowia behawioralnego, a także wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich i walki z przestępczością.

Wydział Spraw Społecznych (Department of Social Services - DSS) świadczy usługi dla ludzi starszych, niepełnosprawnych oraz dla rodzin i osób indywidualnych, którzy potrzebują pomocy w utrzymaniu lub osiągnięciu swojego pełnego potencjału, aby sami potrafili pokierować swoim życiem, mogli sami na sobie polegać i samodzielnie mieszkać.

Gdzie mogę uzyskać więcej informacji?

National Institute of Mental Health
(888) 826-9438
http://www.nimh.nih.gov

National Mental Health Association
(800) 969-6642
http://www.nmha.org

National Alliance for the Mentally Ill
Children and Adolescents Network
(800) 950-6264
http://www.nami.org

Anxiety Disorders Assoc. of America
(240) 485-1001
http://www.adaa.org